Chết ở heo nái không chỉ ảnh hưởng đến năng suất mà còn tác động lớn đến chi phí chăn nuôi. Để kiểm soát tỷ lệ chết, chúng ta cần tìm hiểu nguyên nhân và thời điểm xảy ra tình trạng này, đồng thời xác định các khu vực trang trại tiềm ẩn nguy cơ cao. Đây là những yếu tố quan trọng để tối ưu hóa quy trình chăn nuôi.
1. Giải Đáp Câu Hỏi Về Thời Điểm Chết Của Heo Nái
Theo số liệu từ Tami S. và cộng sự (2017), tỷ lệ heo nái chết cao nhất là vào thời điểm sinh đẻ – khi cơ thể heo nái đối mặt với áp lực trao đổi chất lớn nhất. Lượng thức ăn tăng cao để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của thai nhi lớn dần, kết hợp với các biến chứng mãn tính về phổi và tim, khiến heo nái gặp khó khăn trong quá trình hô hấp. Những biến chứng này có thể gây ra tử vong đột ngột trong hoặc sau khi sinh.
Bên cạnh đó, các vấn đề về tiêu hóa như xoắn ruột, loét dạ dày và vỡ dạ dày cũng là nguyên nhân thường gặp. Chúng xảy ra chủ yếu trong giai đoạn heo nái nuôi con hoặc trong quá trình chuẩn bị phối giống. Viêm bàng quang và viêm bể thận, chủ yếu xảy ra ở 1/3 đầu của thai kỳ do sự tăng độ pH trong nước tiểu, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn phát triển.
Chứng què chân là một yếu tố nữa ảnh hưởng đến tỷ lệ chết của heo nái. Tình trạng này xảy ra chủ yếu trong giai đoạn cuối của thai kỳ, khi trọng lượng cơ thể heo nái tăng cao và áp lực lên xương chân trở nên lớn hơn. Những con heo què thường được giữ lại cho đến khi sinh con, sau đó có xu hướng bị loại thải trong hoặc ngay sau giai đoạn cho con bú.
2. Vị Trí Chết Trong Khu Chuồng Trại: Nguy Cơ Tiềm Ẩn
Một trong những yếu tố ít được chú ý nhưng quan trọng là vị trí chết trong khu chuồng trại. Các vấn đề liên quan đến khí độc từ hố phân hoặc sự cố điện có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến tỷ lệ chết ở heo nái. Khí độc từ hố phân có thể gây ngạt thở cho heo nái, nhất là khi hệ thống thông gió kém.
Một số trang trại có thể gặp vấn đề về điện gây giật nhẹ hoặc chập điện ở các thiết bị như máng ăn. Nếu máng ăn bị nhiễm điện, heo nái sẽ không dám ăn hoặc bị giật, dẫn đến loét dạ dày và suy yếu dần.
3. Cần Có Thông Tin Đầy Đủ Để Chẩn Đoán Chính Xác
Việc chẩn đoán nguyên nhân chết của heo nái không dễ dàng nếu không có đủ thông tin cụ thể. Mổ khám là phương pháp hiệu quả để xác định nguyên nhân nhưng thường bị bỏ qua. Nếu không tiến hành mổ khám, chúng ta dễ gặp sai lầm trong chẩn đoán và xử lý, gây tốn kém chi phí và tăng rủi ro cho đàn heo.
Tóm Lại
Giảm thiểu tỷ lệ chết ở heo nái đòi hỏi sự hiểu biết sâu sắc về các nguyên nhân liên quan đến thời điểm và vị trí chết. Từ đó, các trang trại có thể đưa ra những biện pháp cải thiện môi trường chuồng trại và quy trình chăn nuôi. Việc áp dụng các biện pháp này không chỉ giúp giảm thiểu tỷ lệ chết mà còn tối ưu hóa chi phí và tăng hiệu quả sản xuất.
