Hiện nay, các ngành chăn nuôi, đặc biệt là chăn nuôi heo, đang đứng trước thách thức lớn trong việc giảm sự phụ thuộc vào nguyên liệu protein thô nhập khẩu. Một trong những giải pháp tiềm năng là bột côn trùng, thuộc nhóm nguồn protein đậm đặc. Tuy nhiên, đặc tính dinh dưỡng của loại nguyên liệu này chưa được ghi nhận đầy đủ, và các nghiên cứu về việc bổ sung bột côn trùng vào thức ăn chăn nuôi, đặc biệt là heo con, vẫn còn rất hạn chế.
Thí nghiệm sử dụng bột côn trùng trong khẩu phần thức ăn của heo con
Để đánh giá hiệu quả của việc bổ sung bột côn trùng vào thức ăn cho heo con sau cai sữa, một thử nghiệm được tiến hành bởi IFIP. Thử nghiệm này tập trung vào khả năng sử dụng bột côn trùng từ ấu trùng Tenebrio molitor – một loại bột chứa 75% protein, với hàm lượng lysine 41 g/kg và chất béo chiếm 10%. Thành phần axit amin của loại bột này khá hấp dẫn, bao gồm threonine, tryptophan và valine, mặc dù thiếu hụt methionine và cystine.
Thử nghiệm được thực hiện trên 260 con heo cai sữa ở độ tuổi 4 tuần, được phân bổ thành 4 nhóm khác nhau dựa trên mức độ bổ sung bột côn trùng vào khẩu phần ăn: nhóm đối chứng (không bổ sung bột côn trùng), nhóm thấp, nhóm trung bình và nhóm cao. Các nhóm này được theo dõi trong hai giai đoạn: Giai đoạn 1 kéo dài 2 tuần sau cai sữa và Giai đoạn 2 kéo dài 4 tuần tiếp theo.
Bảng 1 dưới đây mô tả tỷ lệ bổ sung bột côn trùng trong khẩu phần ăn ở mỗi giai đoạn:
| Nhóm | Giai đoạn 1 (%) | Giai đoạn 2 (%) |
|---|---|---|
| Đối chứng | 0 | 0 |
| Thấp | 3 | 4 |
| Trung bình | 6 | 8 |
| Cao | 9 | 12 |
Kết quả thí nghiệm: Hiệu quả năng suất
Kết quả thí nghiệm cho thấy, việc bổ sung bột côn trùng không gây ra tác động tiêu cực đến năng suất tăng trưởng của heo con. Dù lượng bột côn trùng bổ sung tăng cao, khả năng ăn vào và tăng trưởng vẫn được duy trì ổn định. Dữ liệu cụ thể về tăng trọng bình quân ngày, tỷ lệ chuyển hóa thức ăn và trọng lượng được trình bày trong Bảng 2 dưới đây:
| Nhóm | Tăng trọng bình quân ngày (g/ngày) | Tỷ lệ chuyển hóa thức ăn (kg/kg) | Trọng lượng (kg) |
|---|---|---|---|
| Giai đoạn 1 (4-6 tuần tuổi) | |||
| Đối chứng | 175 | 1.55 | 11.48 |
| Thấp | 187 | 1.44 | 11.62 |
| Trung bình | 179 | 1.49 | 11.54 |
| Cao | 185 | 1.46 | 11.64 |
| Giai đoạn 2 (6-10 tuần tuổi) | |||
| Đối chứng | 671 | 1.49a | 30.28 |
| Thấp | 672 | 1.51ab | 30.36 |
| Trung bình | 679 | 1.55b | 30.55 |
| Cao | 669 | 1.56b | 30.37 |
| Tổng thời gian (4-10 tuần tuổi) | |||
| Đối chứng | 506 | 1.50 | – |
| Thấp | 509 | 1.50 | – |
| Trung bình | 512 | 1.55 | – |
| Cao | 508 | 1.54 | – |
Qua bảng số liệu trên, ta thấy rằng việc bổ sung bột côn trùng không chỉ không ảnh hưởng đến sự tăng trưởng của heo con, mà còn duy trì tỷ lệ chuyển hóa thức ăn khá tốt, ngay cả ở những nhóm có tỷ lệ bổ sung cao.
Ảnh hưởng đến độ đặc của phân
Ngoài việc đánh giá năng suất, thí nghiệm còn ghi nhận một lợi ích khác từ việc sử dụng bột côn trùng, đó là sự cải thiện đáng kể về độ đặc của phân. Ở nhóm đối chứng, 35% lượng phân có hàm lượng vật chất khô dưới 20%, trong khi ở các nhóm Thấp và Trung bình, tỷ lệ này giảm xuống chỉ còn 15%, và ở nhóm Cao, tỷ lệ này là 0%.
Kết luận
Kết quả từ nghiên cứu này cho thấy tiềm năng của việc sử dụng bột côn trùng như một nguồn protein thay thế trong thức ăn chăn nuôi, đặc biệt là cho heo con sau cai sữa. Việc bổ sung bột côn trùng không chỉ giúp duy trì năng suất ổn định mà còn có thể cải thiện đặc tính phân, giúp tăng hiệu quả sản xuất. Với những tỷ lệ bổ sung cao được thử nghiệm, bột côn trùng có thể trở thành một nguyên liệu dễ sử dụng và đầy hứa hẹn trong tương lai.
Nghiên cứu này cung cấp thông tin quan trọng về tiềm năng của các nguồn nguyên liệu mới trong ngành thức ăn chăn nuôi, mở ra những hướng đi mới cho việc phát triển ngành chăn nuôi bền vững, giảm sự phụ thuộc vào các nguồn protein truyền thống.
